تصمیم آمریکا برای به رسمیت شناختن حاکمیت رژیم صهیونیستی در جولان اشغالی پیامدهای منطقه‌ای قابل توجهی بر کشورهای سوریه، لبنان و دیگر کشورهای منطقه داشته است.

به گزارش سخن آشنا به نقل از پایگاه خبری الجزیره، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مارس گذشته مصوبه ای را مبنی بر این که حاکمیت رژیم صهیونیستی را بر منطقه جولان اشغالی سوریه به رسمیت شناخته شده، صادر کرد.

می‌توان در این مصوبه دو موضوع را در نظر گرفت و سپس پیامدهای احتمالی آن را بررسی کرد:

مسئله اول این که رژیم صهیونیستی زمانی که درسال 1981 جولان را اشغال کرد، به دلیل ممنوعیت‌های مقررات بین‌المللی (با نام گسترش حاکمیت قانونی صهیونیسم و توسعه آن در جولان) از کاربرد اصطلاح الحاق خودداری کرده و در اغلب مذاکرات دو جانبه با دمشق و تحت نظارت آمریکا به بازگرداندن جولان ( یا بازگرداندن بخش زیادی از آن) به سوریه در چارچوب مسالمت آمیز تمرکز کرد که این برخلاف توافق بین طرفین پیرامون ترسیم مرزها در سواحل دریاچه طبریا بود.

مسئله دوم این است که منطقه جولان از نظر مذهبی با مناطق تحت سلطه صهیونیسم که ایدئولوژی‌های مذهبی و بسیاری از صهیونیست ها در آن حضور دارند سازگاری ندارد. بنابراین عقب نشینی کردن از آن حتی برای ستیزه جویان صهیونیستی امر غیرممکنی نیست.

به این معنی مصوبه ترامپ برای صهیونیسم در قالب هدیه ارزشمندی برای تل‌آویو است که پیش از این سابقه نداشت. ( البته بعد از هدیه بزرگ اول که انتقال سفارت آمریکا به قدس بود). این مصوبه نه تنها نقض قوانین بین‌المللی و قطعنامه‌های سازمان ملل متحد است، بلکه همچنین با سابقه مواضع رسمی آمریکا در جولان در تناقض است که در سال 1981 الحاق آن را انکار کرده و خط مشیی را ترسیم کرد که در طول دهه نود قرن گذشته آن را جدا از فلسفه زمین دربرابر صلح اداره می‌کرد.

زمانبندی مصوبه و پیامدهای آن

اول اینکه رئیس جمهور آمریکا به دنبال حمایت از نتنیاهو برای انتخابات ریاست جمهوری صهیونیسم بود و تصمیم داشت این مصوبه را دوهفته قبل از شروع انتخابات در رژیم صهیونیستی که نتنیاهو نیز نامزد این انتخابات بود، در واشنگتن اعلام کند. جارید کوشنر داماد ترامپ و مشاور ارشد آمریکا طی سفری به خاورمیانه با نتنیاهو درباره معامله قرن بحث کردند. هدف آنها پایان دادن به موجودیت فسطین در مقابل مبالغ مالی زیاد و دادن وعده سرمایه گذاری و تعدیل مرزها است. این دیدار هم زمان با احتمال اعلام الحاق سرزمین ها از کرانه غربی به صهیونیسم بود.

نکته دوم اینکه ترامپ از طریق این مصوبه خواستار وفاداری بخشی از پایگاه انتخاباتی خود در حمایت از صهیونیسم است که از جمله این پایگاه‌ها جریان های یهودی طرفدار لیکود و پایگاه جناح راست افراطی مسیحیان است.

سوم، این مصوبه در سایه افزایش تحریم‌های آمریکا ضد ایران و تشدید عملیات هوایی رژیم صهیونیستی در سوریه اعلام شده است. واشنگتن می‌تواند بگوید که امروز هر تحرکی از جانب ایران یا حزب‌الله در نزدیکی جولان به منزله تهدید مرزهای صهیونیسم است، نه تهدید نیروهای آن در سوریه. این امر موجب آزادی عمل بیش از حد رژیم صهیونیستی بدون درنظرگرفتن خواسته های مسکو درباره میزان عملیات ضد ایران ومرزهای آن می‌شود ( براساس سیاست تعادل که روسیه آن را بعد از مداخله نظامی در سوریه برای نجات دولت بشار اسد در تابستان 2015 انجام داد).

چهارم این که این تصمیم در لحظه‌ای صادر شد که خروج آمریکا از شرق سوریه و مناطق آن مشخص نیست، به ویژه که در مذاکرات آمریکا با ترکیه و شبه نظامیان کرد مشکل محدودیت‌های نظامی که آنکارا قصد انجام آن را دارد، حل نشده است.

پیامدهای این مصوبه در سوریه

علاوه براین ملاحظات، نکته مرتبط با تحولات امروز سوریه این است که تمام چارچوب های حاکمیتی آن بر جولان از بین رفته است.

این موارد موجب می شود که همه طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در مذاکره درباره امور سوریه آزاد باشند و بدون مراجعه به هیچ یک از مقامات ملی این کشور تصمیم‌گیری کنند.

مواضع دیپلماتیک بین‌المللی، جولان را به عنوان بخشی اشغالی از سوریه می‌دانند و مصوبه الحاق آن به رژیم صهیونیستی و به رسمیت شناختن آن از سوی آمریکا را غیرقانونی تلقی می‌کند.

درپایان این نکات باید اشاره کنیم که این مصوبه ترامپ برای صهیونیست‌ها تاثیر زیادی در مواضع سوریه ندارد.

مخاطرات تصمیم ترامپ بر لبنان

مصوبه آمریکا دررابطه با منطقه جولان موجب ایجاد خطراتی برای لبنان شده است. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد مرزهای سوریه شامل مزارع شبعا و منطقه الغجر و برخی نقاط دیگر است که هم چنان در دست اشغالگران صهیونیسم است.

اشغالگری صهیونیسم هم زمان با سلطه آن بر جولان در سال 1967 بود. علی رغم ابهامات خط آبی در منطقه شبعا در نتیجه اصرار لبنان و سوریه بر مزارع لبنان بدون ارائه اسناد رسمی و درخواست تعدیل مرزها و ارائه نقشه جدید برای آنها تاثیرات نقشه های فرانسه و انگلیس در سال 1923از بین رفت. با وجود اینکه شرایط جنگی در منطقه تاکنون معلق مانده است مزارع اشغالی در هرصورت در اختیار لبنان یا سوریه است.

مهم‌ترین خطری که لبنان را تهدید می‌کند، این است که ممکن است رژیم صهیونیستی و ایالات متحده تصمیم داشته باشند اتفاقات جولان را در مناطق دامنه های جبل الشیخ که صهیونیسم از سوریه گرفته است نیز تکرار کنند، و هرگونه دخالت لبنان در این مساله آن را در مقابل واشنگتن و تل‌آویو قرار می دهد. این به معنای این است که آمریکا در خلال فشار بر ایران به دنبال اعمال تحریم‌های بیشتر بر حزب‌الله و لبنان است.

علاوه بر این آمریکا پوشش کامل خود را برای صهیونیسم دررابطه با عملیات‌های نظامی ضد محور مقاومت بیشتر می‌کند که ممکن است هدف مستقیم این عملیات‌ها لبنان باشد.

اگر این اتفاقات در کشوری مانند لبنان که با مجموعه‌ای از بحران‌های اتصادی و مالی و سیاسی و اجتماعی روبروست و حزب‌الله کنترل جنبه های استراتژیک سیاست خارجی آن را بر عهده دارد، تاثیر آن دو برابر خواهد بود.

این مصوبه دونالد ترامپ که مخالف قوانین و قطعنامه‌های بین‌المللی است، در خلال آماده سازی برای انجام حرکات جدید در خاورمیانه در دو خط است. خط افزایش فشار و تحریم ها ضد ایران و خط حمایت نامحدود و غیرقانونی از صهیونیسم به ویژه در مقابله با فلسطین.

در تقاطع این دوخط، لبنان در معرض تهدید است و به نظر می‌رسد دولت آن توانایی انجام حرکات مخالف و یا پیشگیرانه در مقابله با این چالش‌ها را ندارد. اگر مصوبه روند صلح بر اساس مرجع کنفرانس مادرید و قطعنامه‌های سازمان ملل متحد مجوز بگیرد، به طور کلی بر خط مشی فلسطین و سوریه و لبنان اعمال می‌شود.

به نظر نمی رسد که کشورهای عربی بتوانند موضع روشنی درباره اتفاقات جاری داشته باشند یا اقداماتی برای مقابله با تاثیر این چالش‌ها انجام دهند و یا پیشنهادهای جایگزین برای آن داشته باشند و یا حتی طرح صلح عربی در اجلاس سران بیروت را به خاطر بیاورند.

به نظر می رسد برخی از این کشورها هم‌دست آمریکا و یا حداقل آماده توافق با رویکردهای آمریکا هستند. بنابراین شرق عربی وارد مرحله بزرگی از تنش ها و نزاع های بزرگ شده که تاثیرات آن در آینده مشخص می‌شود.
منبع:تسنیم

«تفرقه بینداز و حکومت کن» یکی از قدیمی ترین راهبردها در قاموس عوام فریبی است: جامعه را نسبت به یکدیگر خشمگین نگه دار تا نتوانند علیه کسانی که در حال به جیب زدن منافع هستند متحد شوند.

به گزارش سخن آشنا،گروه غرب از نگاه غرب خبرگزاری فارسدر مطلبی از رابرت ری نوشت:

هدف ترامپ همیشه تفرقه و بر هم زدن اتحاد بوده و هست. به این طریق است که او خود را در مرکز توجهات نگه می دارد، به پایگاه رای خود سوخت می رساند و اطمینان حاصل می کند که فارغ از حقایقی که فاش می شوند، طرفدارانش از او جدا نخواهند شد.
اما هدف ترامپ از تفرقه انداختن یک دلیل دیگر نیز دارد و به همین خاطر است که او روی عمیق ترین زخم های ملت در زمینه های نژادی، مهاجرت، و جنسیتی نمک می پاشد.
او می خواهد توجهات را از بزرگ ترین و تهدیدکننده ترین عوامل تفرقه منحرف کند: عدم توازن رو به گسترش ثروت و قدرت بین اکثریت وسیعی که یا هیچ چیز ندارند یا اندکی دارند و اقلیتی بسیار محدود در راس که در حال انباشت تقریبا همه چیز هستند.
«تفرقه بینداز و حکومت کن» یکی از قدیمی ترین راهبردها در قاموس عوام فریبی است: جامعه را نسبت به یکدیگر خشمگین نگه دار تا نتوانند علیه کسانی که در حال به جیب زدن منافع هستند متحد شوند.

در طول چهار دهه گذشته متوسط دستمزدها به ندرت از جای خود تکان خورده. اما درآمد 0.1درصد ثروتمندترین ها بیشتر از 300 درصد افزایش داشته و درآمدهای 0.001 درصدی ها – یعنی 2300 تن از ثروتمندترین آمریکاییان- تا بیشتر از 600 درصد رشد داشته است.
این عدم توازن عظیم در حال به تحلیل بردن دمکراسی آمریکایی است.
مارتین گیلنز از دانشگاه پرینستون و بنجامین پیج از دانشگاه نورث ایسترن چند سال پیش به این نتیجه رسیدند که «به نظر می رسد که منافع آمریکاییان متوسط تاثیری بسیار ناچیز و نزدیک به صفر و از نظر آماری بی اهمیت بر سیاست های عمومی دولتی دارد.» آنها بعد از تجزیه و تحلیل 1799 مسئله سیاسی که از نظر کنگره گذشته بود، دریافتند که قانونگذاران تنها به مطالبات افراد ثروتمند و صاحبان منافع تجاری پولدار پاسخ داده اند.
هیچ رازی در این میان نیست. در واقع ترامپ به عنوان یک پوپولیست مبارزات انتخاباتی خود را به پیش برد؛ اما او هیچ کاری برای اصلاح سیستم انجام نداده است. بر عکس راهبرد تفرقه بینداز و حکومت کن او در مقام رئیس جمهور، در کسوت تلاش های او برای پاداش دهی به اعطاکنندگان کمک های مالی انتخاباتی و سرازیر کردن ثروت و قدرت به سمت صاحبان ثروت و قدرت راس جامعه به اجرا گذاشته شده است.
اقدامات ترامپ در راستای کاهش دادن مالیات ثروتمندان، مثله کردن قوانین کار، انباشتن کابینه و زیرکابینه خود با وفاداران به شرکت ها، کاستن از مقررات مربوط به سلامت و ایمنی و مقررات زیست محیطی و مالی، همه ابرثروتمندان را به بهای فقیرتر شدن آمریکاییان متوسط ثروتمندتر می کند.
در عین حال او و جمهوریخواهان همراهش به تلاش برای کاستن از تعداد رای دهندگان ادامه می دهند. جمهوریخواهان سنا پیشنهادهای دمکرات ها برای افزایش بازده را تقبیح کرده و حتی ایده تبدیل کردن روز انتخابات را به یک تعطیل ملی یک «چنگ اندازی به قدرت» نامیده اند. البته این یک طرح چنگ اندازی به قدرت از سوی مردم است.
ترامپ و عوامل او ترجیح می دهند که مخالفان بر تفاوت های نژادی و جنسیتی که او در راهبرد تفرقه بینداز و حکومت کن خود از آنها استفاده می کند تمرکز کنند ولی ما باید برای بازگرداندن دمکراسی خود با هم متحد شویم.
نویسنده: رابرت ری (Robert Reich) استاد سیاستگذاری عمومی در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی.
منبع: yon.ir/aaxdR
منبع:فارس

بعد از آنکه ترامپ اعلام کرد ترجیح می‌دهد با ایران وارد جنگ نشود، مقامات عربستان که میترسند هزینه جنگ بر دوش آنها بیافتد جمله رئیس‌جمهور آمریکا را تکرار کردند.

سخن آشنا- پادشاه عربستان با ژست ام‌القری کشورهای منطقه را به جلسه مشورتی با موضوع کاهش تنش‌های جاری در منطقه دعوت کرده است در حالی که فرزندش ولیعهد عربستان خودش آتش‌بیار اصلی معرکه است و به آن اعتراف کرده است. حالا چرا ناگهان سعودی‌ها به فکر کاهش تنش افتاده‌اند؟

هفته گذشته دو نفتکش سعودی در میان نفتکش‌هایی بودند که در ساحل فجیره امارات هدف حمله قرار گرفتند. گزارش این حادثه را به شورای امنیت فرستاده‌اند اما از هم‌اکنون گفته‌اند نمی‌خواهند از ایران انتقام بگیرند! این سخنان تلویحاً متهم‌کردن ایران به دست‌داشتن در حادثه هفته گذشته است و در عین حال توجیه ورود به جنگ. اما از زاویه‌ای دیگر نیز قابل بررسی است.

ترامپ در سال ۲۰۱۲ میلادی اوباما را متهم کرده بود که می‌خواهد با آغاز جنگ با ایران در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری، رأی بخرد.
ترامپ و بولتون عقب‌نشینی کردند

مقامات دولت ترامپ دائماً پس از خروج از برجام تأکید می‌کردند که همه گزینه‌ها روی میز است حتی اگر آمریکا احساس کند منافعش تهدید شده؛ جمله‌ای که به آغاز جنگ اشاره دارد و مثلاً از زبان برایان هوک مسئول میز ایران در وزارت خارجه در اواخر ۲۰۱۸ میلادی شنیده شد. اما ده روزی هست که می‌گویند نمی‌خواهند با ایران بجنگند و آغازگر جنگ نخواهند بود. ترامپ چهارشنبه ۱۵ مه در دیدار با دستیارانش گفت نمی‌خواهد تنش با ایران به جنگ تبدیل شود و فردایش نیز که از سوی خبرنگاران سؤال‌پیچ شد گفت «امیدوارم جنگ نشود».

به نظر می‌رسد این تغییر رویه پس از آن کلید خورد که سه ضربه ناگهانی بر آنها وارد شد:

۱- محمدجواد ظریف برای مصاحبه با فاکس‌نیوز و ارسال پیامی به رئیس‌جمهور آمریکا عازم آن کشور شد و با صدای رسا اعلام کرد «گروه بی» (نتانیاهو، بولتون و بن‌سلمان) می‌خواهند ترامپ را برخلاف وعده‌های انتخاباتی‌اش و علی‌رغم میل خودش وارد یک جنگِ دیگر در خاورمیانه کنند تا قربانی منافع آنها شود.

۲- پس از آن نیز دولت ایران اعلام کرد با استناد به مفاد برجام و با توجه به کاهش تعهدات طرف‌های غربی برخی تعهداتش را تعلیق خواهد کرد.

۳- سپس حمله ناشناس در ساحل فجیره معادلات امنیتی آنها را به هم ریخت.

بنابر این ابتکار عمل به دست ایران افتاد و موجب شد آنها برای دفاع از خود صراحتاً مجبور به اعلامِ این مطلب شوند که «خواهان جنگ با ایران نیستند». این را بولتون در توییتی که پیرامون حرکت ناو آبراهام لینکلن به خلیج فارس منتشر کرد، مطرح کرد. حالا نوبت عربستان است و پس از آن اسرائیل.

عادل الجبیر دو روز پس از آنکه ترامپ رسماً گفت ترجیح می‌دهد با ایران نجنگد، در یک مصاحبه اعلام کرد ریاض هم چنین تمایلی ندارد.
عربستان عقب‌نشینی کرد

سعودی‌ها که می‌بینند آمریکا می‌خواهد هزینه سیاسی و مالی جنگ را بر دوش آنها بگذارد، برای اینکه به هزینه‌تراشی علیه کشورهای عربی متهم نشوند، می‌گویند خواهان جنگ با ایران نیستند و احتمالاً برای همین جلسه مشورتی تشکیل داده‌اند که بگویند نمی‌خواهند هزینه چنین جنگی را بپردازند. اما اسرائیلی‌ها پرروتر از این حرف‌ها هستند که به زودی عقب‌نشینی کنند.

عادل الجبیر مشاور پادشاه در امور خارجی به رسانه‌ها گفته است عربستان نمی‌خواهد با ایران وارد جنگ شود اما اگر حمله‌ای از سوی ایران رخ دهد با تمام قوا پاسخ خواهد داد. او می‌گوید «ما صلح و ثبات را می‌خواهیم» اما «نمی‌توانیم بیش از این سیاست‌های خصمانه ایران علیه پادشاهی را تحمل کنیم».

عقب‌نشینی تاکتیکی یا راهبردی؟

آیا راهبرد دول متخاصم با ایران تغییر کرده است یا این صرفاً یک عقب‌نشینی موقت برای توجیه جنگ است؟ در حالت دوم، ممکن است آنها خود را خواهان صلح نشان بدهند اما همزمان از طریقی دیگر یک حمله صوری علیه نیروهای آمریکایی در عراق یا آب‌های جنوبی ایران صورت دهند و آن را به گردن ایران بیاندازند تا مجوز جنگ را بگیرند.

واشینگتن‌پست احتمال می‌دهد شکست راهبرد بولتون در ونزوئلا که اوج آن کودتای ناکام نظامی در ۳۰ آوریل بود، یکی از دلایل اقناع ترامپ به متوقف‌کردن راهبرد بولتون در قبال ایران باشد. از آنجا که دو تن از مهمترین مدافعان جنگ با ایران یعنی بولتون و مارکو روبیو سناتور جمهوری‌خواه از برنامه‌ریزان اصلی راهبرد آمریکا در قبال ونزوئلا هستند، این گمانه نیز بیراه نیست.

به هرحال دلیل آن هر چه باشد، عقب‌نشینی همزمان سعودی‌ها با ترامپ پس از داعیه‌های تکراریِ گزینه‌های روی میز نشان از هماهنگی‌های فوری میان دو کشور دارد. در این میان اسرائیلی‌ها که بازیگر اصلی پشت صحنه هستند، با ریاکاری به دنبال اهداف خود هستند.

منابع

https://www.reuters.com/article/us-saudi-oil-emirates-tanker/saudi-arabia-says-it-seeks-to-avert-war-ball-in-irans-court-idUSKCN1SP01C

https://www.bbc.com/news/world-us-canada-48307445

https://www.indy100.com/article/us-iran-tensions-trump-twitter-war-obama-john-bolton-middle-east-8916216

https://www.aa.com.tr/en/americas/military-option-on-table-against-iran-us-envoy/1325514

http://www.msnbc.com/rachel-maddow-show/trump-starts-realize-john-bolton-still-agrees-john-bolton

https://www.mashreghnews.ir/news/814828

منبع:مشرق